Wat is het tahajjud-gebed? Hoe wordt dit gebed verricht?

 

Het tahajjud-gebed is een van de meest geliefde gebeden bij Allah. Er zijn talloze âyât en ahâdîth die dit melden, waaronder:

 

“Blijf gedurende een deel van de nacht vrijwillig wakker (voor het gebed). Waarschijnlijk zal uw Heer u een verheven rang verschaffen.” (17:79, Soera Al-Isrâ’)

 

Abû Hurayrah, moge Allah tevreden met hem zijn, vermeldt dat de Boodschapper van Allah, vrede en zegeningen zij met hem, zijn familie en zijn metgezellen, heeft gezegd: “Het beste gebed na de verplichte gebeden is het nachtgebed.” [Muslim]

 

Door At-Tirmidhî en Hâkim vermeld:

 

“O mensen! Verspreidt de salâms, voedt anderen, onderhoudt familiebanden en bidt in de nacht wanneer anderen slapen en u zult de Hemel veilig betreden.”

 

Door At-Tirmidhî overgeleverd: “Hou vast aan het nachtgebed, want het was de weg van de rechtschapenen vóór jullie, een manier om dichter bij jullie Rabb te komen, een boetedoening voor slechte daden en een schild tegen zonde.”

 

Ibn Mas’ûd, moge Allah tevreden met hem zijn, heeft gezegd:

 

“De voortreffelijkheden van het nachtgebed boven het gebed tijdens de dag is als de voortreffelijkheid van geheime liefdadigheid boven open liefdadigheid.” [At-Tabarânî]

 

Waardoor komt deze voortreffelijkheid? Dat heeft verschillende oorzaken:

 

1. Het is meer verborgen en dichterbij oprechtheid, aangezien anderen het niet weten. Hasan al-Basrî zei: “Het was zo dat een persoon gasten in zijn huis liet logeren en hij ’s nachts bad zonder dat zijn gasten het te weten kwamen.”

 

2. Omdat het moeilijk is voor de nafs, omdat de nacht een tijd is om bij te komen van de activiteiten tijdens de dag. Om dan het bed te verlaten terwijl de nafs gretig is voor slaap is een enorme strijd.

 

3. Omdat de recitatie in dat gebed dichterbij reflectie is, omdat het hart niet bezig wordt gehouden met de dingen die het hart tijdens de dag bezighouden. Hierdoor wordt men ook van zondes afgehouden.

 

“Sta op in de nacht voor korte tijd. De helft er van of minder dan dat. Of maak het iets langer – en zeg de Koran duidelijk en aandachtig op. Waarlijk, Wij dragen u een gewichtig Woord op. Voorwaar, des nachts opstaan is de zekerste weg en geeft het Woord krachtige uitwerking. Gij hebt inderdaad gedurende de dag langdurige bezigheden.” (73:2-7, Soera Al-Muzzammil)

 

4. Het valt in de beste tijd voor vrijwillige aanbidding en de tijd waarin men het dichtst bij Allah is.

 

5. Het is een tijd waarin smeekbeden worden verhoord en de benodigdheden van de vragers tegemoet worden gekomen.

 

6. Allah heeft degene geprezen die in de nacht wakker wordt voor Zijn wil:

 

“Zij verwijderen zich van hun bed, hun Heer in vrees en hoop aanroepende en zij doen wel met hetgeen Wij hun hebben geschonken. Maar niemand weet welke verkwikking der ogen voor hen verborgen is gehouden als beloning voor wat zij hebben gedaan.” (32:16-17, Soera As-Sajdah)

 

“En de dienaren van de Barmhartige zijn zij, die zachtmoedig op aarde wandelen en als de onwetenden hen aanspreken, zeggen zij: “Vrede”. En zij, die de nacht doorbrengen zich voor hun Heer ter aarde werpende en voor Hem staande. Terwijl zij zeggen:”Onze Heer, wend de straf der hel van ons af want de straf daarvan is een voortdurende kwelling.” (25:63-65, Soera Al-Furqân)

 

“Is hij, die God vereert in de uren der nacht, nederknielende en staande, die voor het Hiernamaals vreest en hoopt op de barmhartigheid van zijn Heer. Zeg: “Zijn zij die weten gelijk aan hen die niet weten?” Maar alleen de verstandigen trekken er lering uit.” (39:9, Soera Az-Zumar)

 

Nu de regels omtrent het tahajjud-gebed vanuit de Hanafî fiqh:

 

1. Het minimaal aantal raka’ât is twee. [Al-Fataawaa Al-Hindiyyah]

 

2. Het beste aantal is acht raka’ât, want dit was de algemene gewoonte van de Boodschapper van Allah (vrede en zegeningen zij met hem). [Al-Fataawaa Al-Hindiyyah]

 

3. Langere recitatie in de raka’ât is beter dan meer raka’ât. [Ad-Durr Al-Mukhtâr]

 

4. Als men de nacht in drieën deelt, is het laatste middelste derde deel het beste. [Ad-Durr Al-Mukhtâr]

 

5. Als men het deelt in tweeën, dan is de tweede helft het beste. [Ad-Durr Al-Mukhtâr]

 

6. Het is beter dan vrijwillige gebeden tijdens de dag. Echter, de volle beloning wordt verkregen als het gebed is voorafgegaan aan slaap. Dit komt ook vanuit de taalkundige betekenis van tahajjud: jezelf ervoor inzetten om jezelf te bevrijden van slaap. [Radd al-Muhtâr]

 

7. Het gebed is aangeraden. Sommige zeiden dat het tussen sunnah mu’akkadah (een benadrukte sunnah) en aangeraden zit.

 

8. Het is sterk afgeraden om het nachtgebed te verlaten voor degene die er een gewoonte van heeft gemaakt, tenzij er een excuus is. Onze geliefde Profeet Mohammed, sallallahu ‘alayhi wa sallam, zei tegen Ibn ‘Umar, radiyallahu ‘anh:

 

“O Abdallah! Wees niet als die en die. Hij had de gewoonte ’s nachts te bidden en verliet het daarna.” [Al-Bukhârî en Muslim]

 

9. Het is aangeraden om te beginnen met twee korte raka’ât, vanwege de hadîth van Abû Hurayrah, moge Allah tevreden met hem zijn, dat de Profeet, vrede en zegeningen zij met hem, heeft gezegd:

 

“Als je opstaat voor het nachtgebed, begin met twee korte raka’ât.” [Muslim, Ahmad, Abû Dâwûd]

 

10. Smeekbedes in de diepte van de nacht worden beantwoord, zoals de overleveringen vermelden.

 

Ibn Mas’ûd, moge Allah tevreden met hem zijn, werd gevraagd:

 

“Ik kan niet bidden in de nacht.” Hij zei: “Je zondes hebben jou verhinderd.”